Psychologia pozytywna w pigułce

Psychologia pozytywna to jeden z najprężniej rozwijających się nurtów w psychologii, który koncentruje się na badaniu tego, co sprzyja dobremu samopoczuciu, szczęściu i rozwojowi człowieka. Zamiast skupiać się na patologii i leczeniu zaburzeń, jak miało to miejsce w tradycyjnej psychologii, psychologia pozytywna podkreśla znaczenie czynników, które umożliwiają ludziom funkcjonowanie na ich najwyższym poziomie. W skrócie, psychologia pozytywna to nauka o tym, jak osiągać życie pełne satysfakcji i spełnienia.

W tym artykule postaramy się przybliżyć, czym jest psychologia pozytywna, jakie ma zastosowanie w codziennym życiu, kto stoi za jej rozwojem oraz jak można zastosować jej zasady w praktyce, w tym poprzez proste ćwiczenia. Oto nasza „psychologia pozytywna w pigułce”.

Psychologia pozytywna w pigułce

Psychologia pozytywna to nie tylko jeden z wielu nurtów psychologicznych, ale także filozofia życia, która stawia na pozytywne aspekty funkcjonowania człowieka. Zamiast badać problemy psychiczne i patologiczne, psychologia pozytywna pyta, jak możemy żyć pełniej, szczęśliwiej i z większą satysfakcją. To badania nad tym, co sprzyja naszemu rozkwitowi, kreatywności, zdrowiu i dobrostanowi.

Psychologia pozytywna nie oznacza ignorowania problemów, ale zakłada, że równie ważne jak leczenie trudności psychicznych, jest rozwijanie zasobów psychicznych i osobistych. W praktyce oznacza to m.in. koncentrowanie się na tym, co w nas dobre – naszych talentach, pozytywnych cechach i możliwościach. Psychologia pozytywna zachęca do aktywnego dążenia do realizacji naszych pasji, utrzymywania pozytywnych relacji interpersonalnych, dbania o zdrowie psychiczne i fizyczne, oraz wdrażania działań, które wpływają na nasz dobrostan.

Pomimo że „psychologia pozytywna” to stosunkowo młody kierunek, jego wpływ na psychoterapię, edukację, czy biznes jest ogromny. Rozważmy, jak ten nurt ewoluował i jakie ma znaczenie dzisiaj, przyjrzyjmy się także jego twórcy, profesorowi Martinowi Seligmanowi, który jest jednym z głównych promotorów tej dziedziny.

Psychologia pozytywna – Saligman

Psychologia pozytywna swoją współczesną formę zawdzięcza przede wszystkim profesorowi Martinowi Seligmanowi, psychologowi, który w latach 90-tych XX wieku rozpoczął prace nad tym, by przywrócić pozytywne aspekty ludzkiego życia do naukowego dyskursu psychologii. Przedtem psychologia koncentrowała się głównie na patologii i chorobach psychicznych. Seligman postawił tezę, że jednym z celów psychologii powinno być nie tylko leczenie cierpienia, ale także badanie źródeł szczęścia i dobrostanu.

Jako twórca „psychologii pozytywnej” (Psychologia pozytywna Seligman), Seligman zainicjował badania nad tym, co sprawia, że ludzie czują się spełnieni, jakie są źródła optymizmu, a także jakie zasoby psychiczne pomagają im radzić sobie w trudnych sytuacjach. Jego prace zmieniły oblicze psychologii, zwracając uwagę na takie aspekty jak:

   •   Wzmacnianie siły charakteru, tj. takich cech jak wytrwałość, odwaga, wdzięczność, sprawiedliwość.

   •   Szczęście – czym jest prawdziwe szczęście, jak je definiujemy i jak je osiągamy?

   •   Optymizm – jakie są korzyści z optymistycznego nastawienia do życia?

   •   Relacje międzyludzkie – jak budować pozytywne, wspierające relacje z innymi?

Jednym z jego najważniejszych wkładów w psychologię pozytywną było stworzenie tzw. „modelu PERMA”, który obejmuje pięć elementów składających się na szczęście: Pozytywne emocje (P), Zaangażowanie (E), Relacje (R), Znaczenie (M) i Osiągnięcia (A). Zgodnie z tym modelem, człowiek czuje się spełniony, gdy wszystkie te elementy są obecne w jego życiu.

Martin Seligman jest także autorem książki „Flourish: A Visionary New Understanding of Happiness and Well-Being”, która stała się jednym z najważniejszych dzieł w dziedzinie psychologii pozytywnej. Dzięki jego pracy, psychologia pozytywna stała się ważnym nurtem, który zmienia sposób, w jaki rozumiemy i badamy dobrostan.

Psychoterapia pozytywna

Psychoterapia pozytywna to podejście terapeutyczne, które czerpie z założeń psychologii pozytywnej i koncentruje się na wzmacnianiu mocnych stron pacjenta oraz jego zasobów psychicznych. Tradycyjna psychoterapia często koncentruje się na leczeniu zaburzeń i problemów, podczas gdy psychoterapia pozytywna skupia się na tym, jak poprawić jakość życia, budować poczucie szczęścia i spełnienia oraz rozwijać pozytywne cechy osobowości.

Psychoterapia pozytywna to terapia ukierunkowana na:

   •   Zwiększenie poczucia szczęścia i dobrostanu.

   •   Wzmacnianie poczucia sensu życia, pomagając klientowi zidentyfikować, co w jego życiu ma dla niego prawdziwe znaczenie.

   •   Korzystanie z mocnych stron, czyli pomoganie klientowi w odkrywaniu i wykorzystywaniu swoich talentów oraz pozytywnych cech.

   •   Budowanie lepszych relacji interpersonalnych – w psychoterapii pozytywnej duży nacisk kładzie się na jakość relacji międzyludzkich, które są kluczowe dla dobrego samopoczucia.

Psychoterapia pozytywna jest także skutecznym narzędziem w pracy z osobami, które przeżywają kryzysy życiowe, chcą lepiej zarządzać stresem czy zwiększyć swoją motywację do osiągania celów. Oparte na badaniach Seligmana, narzędzia psychoterapii pozytywnej pomagają pacjentom nie tylko w leczeniu problemów, ale także w tworzeniu życia, które daje im prawdziwą satysfakcję.

Psychologia pozytywna – ćwiczenia

Psychologia pozytywna nie jest jedynie teoretycznym podejściem, ale także narzędziem, które może być stosowane w codziennym życiu. Istnieje wiele ćwiczeń z zakresu psychologii pozytywnej, które pomagają zwiększyć poczucie szczęścia, poprawić relacje międzyludzkie czy budować większą odporność psychiczną. Oto kilka przykładów:

       1.    Dziennik wdzięczności – codzienne zapisywanie rzeczy, za które jesteśmy wdzięczni, pomaga skupić się na pozytywnych aspektach życia i poprawia naszą perspektywę. Warto codziennie notować 3-5 rzeczy, za które jesteśmy wdzięczni.

       2.    Przeżywanie chwili – psychologia pozytywna zachęca do angażowania się w „tu i teraz”. Często nasze myśli są zajęte przeszłością lub przyszłością, zamiast być obecne w danej chwili. Ćwiczenie uważności (mindfulness) pomaga w pełni przeżywać każdą chwilę.

       3.    Wzmacnianie relacji międzyludzkich – poświęć czas na pielęgnowanie relacji z bliskimi osobami. Psychologia pozytywna podkreśla, że silne, wspierające relacje są jednym z kluczowych elementów szczęśliwego życia.

       4.    Optymizm – ćwiczenia w zakresie optymizmu pomagają patrzeć na życie w sposób bardziej pozytywny. Spróbuj każdego dnia dostrzegać pozytyw